ماجرای عجیب سیم "می"!

در بین سیم‌های سازهای خانواده‌ی ویلن، بیشترین تنوع در بازار متعلق به سیم "می" است. در توصیف این گستردگی همین بس که اگر شخصی هستید که ویولن نمی‌نوازید ولی موی سرتان شوره می‌زند و به دنبال شامپویی مناسب هستید، احتملاً از سولیستی که هنوز موفق به یافتن سیم "می" مورد علاقه‌ی خود بر روی آماتیِ[1] جدیدش نشده است، زندگی آسوده‌تری دارید! دلایل زیادی برای این تنوع وجود دارد: واقعیت این است که اینطور به نظر می‌رسد که کمپانی‌های سازنده‌ی سیم هنوز نتوانسته‌اند به طور کامل نیاز نوازندگان را در این زمینه برآورده کنند. اما خوب، خیلی هم نباید آن‌ها را مقصر دانست! چرا که خود ساختمان ویولن به گونه‌ای است که سیم "می" در آن کمی مشکل ساز است؛ مثلاً اینکه سیم "می" بسیار مستعد به سوت زدن[2] است. از طرفی جنس هسته‌ی این سیم که فلز است باعث شده است تا اغلب سیم‌های "می" موجود در تولید گرمای لازم و اورتون‌های متعدد[3]، ناتوان باشند. در این مبحث قصد داریم به شما در انتخاب شامپوی ضد شوره ... ببخشید!! سیم "می" مناسب برای سازتان کمی راهنمایی بدهیم.

سیم‌های "می" به لحاظ روکششان به سه دسته تقسیم می‌شوند (همانطور که ذکر شد اگر از سیم‌های روده صرف نظر کنیم، هسته‌ی تمامی سیم‌های "می" موجود فلز است): روکش به صورت سیم‌پیچ (steel wound)[4]، روکش فلزاندود (plated steel) و سیم‌های بدون روکش (plain steel).

سیم‌های بدون روکش (plain steel): اگرچه این نوع سیم‌ها قدیمی‌ترین و اولین سیم‌ "می" فلزی هستند، اما هنوز محبوبیت خود را از دست نداده‌‌اند و برندهای متنوعی از آن‌ها در بازار موجود است. جنس این نوع سیم‌ها از فولاد است که بعضاً با مقداری کروم ترکیب می‌شوند (chrome steel) [5]. اگرچه معمولاً در دسته‌ی سیم‌های با صوت درخشان[6] قرار می‌گیرند، اما احتمالاً به دلیل فولادهای متنوعی که توسط کمپانی‌های سازنده در ساخت انواع آن‌ها به کار می‌رود، به راحتی نمی‌توان ویژگی خیلی خاصی برایشان ذکر کرد، به طوریکه ممکن است سیمی کروم‌استیل تهیه کنید و غنای اورتون‌های آن کاملاً راضیتان کند. قیمت پایین آن امکان تست کردن انواع مختلف سیم را برای نوازندگان فراهم کرده است.

سیم‌های دارای روکش سیم‌پیچ (steel wound): منظور از سیم‌پیچ، رشته‌هایی از فلز است که دور هسته‌ی فلزی سیم پیچیده می‌شوند. سیم‌های سیم‌پیچ‌دار معمولاً نسبت به دو گروه دیگر سیم‌های "می" گرمی بیشتری دارند و جایگزین مناسبی برای سیم‌هایی هستند که اورتون‌های بسیار زیر آن‌ها بعضاً گوش‌خراشند. اما از طرفی باید این نکته را هم در نظر داشت که سیم‌پیچ نسبتاً ضخیم است و باعث کلفتی زیاد سیم می‌گردد که همین موضوع پاسخ‌دهی سیم[7] را کم می‌کند. برای سیم "می" از دو نوع فلز به عنوان سیم‌پیچ استفاده می‌شود: آلومینیوم و کروم[8]. سیم‌پیچ آلومینیوم صدایی نسبتاً تیره دارد، اما مزیت اصلی سیم‌پیچ کروم نسبت به آلومینیوم مقاومت آن در برابر خوردگی ناشی از عرق دست است. لازم به ذکر است که ضخامت زیاد این سیم‌ها  باعث شده است تا نسبت به سایر سیم‌های "می" به مراتب کمتر مستعد به سوت زدن باشند.

سیم‌های دارای روکش فلزاندود (plated steel): این دسته از سیم‌ها نسبت به دو گروه دیگر جوان‌تر هستند و بر عکس سیم‌های سیم‌پیچ‌دار، خیلی باعث افزایش ضخامت سیم نمی‌شوند. برای روکش این سیم‌ها از آلیاژها و فلزهای متنوعی استفاده می‌شود: قلع[9]، طلا، پلاتین، تیتانیوم، کروم و نقره پرکاربردترینشان هستند و هر کدام ویژگی صوتی منحصر به فردی دارند. به عنوان نمونه روکش طلا به لحاظ تولید اورتون‌های متعدد بسیار توانا است، ضمن اینکه صدایی درخشان دارد؛ اما از طرفی گران بوده، عمر نسبتاً کوتاهی دارد و مستعد به سوت زدن است و در مقابل روکش قلع (که پرکاربردترین نوع روکش نیز محسوب می‌شود) به مراتب ارزان‌تر بوده و کمتر مستعد به سوت زدن است اما گرمی صدای طلا را ندارد.